ΤΟ ΙΕΡΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗΣ
Με το μυστήριο του βαπτίσματος ο άνθρωπος σβήνει όσα αμαρτήματα έπραξε μέχρι εκείνη τη στιγμή στη ζωή του. Τη στιγμή πού βγαίνει από την αγία κολυμβήθρα εξέρχεται «ωσεί χιών και ωσεί περιστερά λευκή».
Όμως το μυστήριο του βαπτίσματος δίδεται άπαξ στον άνθρωπο και μάλιστα εκ της νηπιακής ηλικίας. Ό άνθρωπος όμως μεγαλώνοντας αρχίζει να αμαρτάνει. Η αμαρτία αποτελεί βρωμιά κι ακαθαρσία της ψυχής. Για τον καθαρισμό της ψυχής ευδόκησε ο φιλάνθρωπος Θεός να μας χαρίσει το πνευματικό λουτρό πού είναι το μυστήριο της μετανοίας ή εξομολογήσεως.
Μετάνοια σημαίνει αλλαγή νοός προς το καλύτερο κι επιστροφή στο Θεό. Κάθε φορά πού διαπράττει ο άνθρωπος μια αμαρτία απομακρύνεται κατά συνέπεια από το Θεό. Ενώ κάθε φορά πού εξομολογείται ενώνεται και πάλι με το Θεό.
Η εξομολόγηση είναι το μυστήριο της καταλλαγής και της συμφιλίωσης με το Θεό Πατέρα. Το μυστήριο της μετανοίας συντελείται μόνο με την εξαγορά των αμαρτιών μας στον Πνευματικό Πατέρα. Όπως κάθε άνθρωπος έχει ένα φυσικό πατέρα, εκείνον πού τον γέννησε, έτσι έχει κι έναν πνευματικό Πατέρα πού τον αναγεννά καθημερινά πνευματικά και που τον αρπάζει από το βούρκο της αμαρτίας και τον πετάει στο δρόμο της σωτηρίας. Καλό λοιπόν και φρόνιμο είναι η επιλογή του Πνευματικού Πατέρα να γίνεται από πολύ νωρίς, μόλις ο άνθρωπος καταλάβει τον εαυτό του. Δεν αλλάζουμε τον πνευματικό μας όπως αλλάζουμε τα υποκάμισα μας. Καλό θα είναι, εάν για κάποιο λόγο αποφασίσουμε να φύγουμε από τον Πνευματικό μας Πατέρα, για να πάμε κάπου άλλου, να φεύγουμε αφού πάρουμε την ευχή του πρώτου.
Βασικός κανόνας του μυστηρίου της εξομολογήσεως είναι η μετάνοια. Οι υπερήφανοι ούτε πάνω στη γη κάνουν προκοπή, γιατί με την υπερηφάνεια τους το μόνο πού εισπράττουν είναι το μίσος και ή αντιπάθεια των συνανθρώπων τους, άλλα ούτε και στον ουρανό γίνονται δεκτοί. Ο ταπεινός άνθρωπος πού σκύβει το κεφάλι του κι εξαγορεύει τις αμαρτίες και τα πάθη του στον πνευματικό του είναι άνθρωπος σοφός και χωράει παντού και στη γη και στον ουρανό. "Ταπεινοίς δίδωσιν χάριν ο Θεός, υπερηφάνοις αντιτάσσεται".
Πολλοί έρχονται στο εξομολογητήριο λέγοντας ότι δεν έχουν τίποτα, εννοώντας με αυτό τον τρόπο ότι δεν έχουν διαπράξει καμιά αμαρτία. Κι εφόσον δεν έχουν τίποτα να εξαγορεύσουν καλό θα είναι να μην προσέρχονται για ευχή συγχωρήσεως. Αφού τίποτε δεν έπραξαν και τίποτε δεν έχουν να εξαγορεύσουν, δεν έχουν ανάγκη για ευχή μετανοίας. Άλλωστε ούτε ευχές επαινετικές δίδει ή Εκκλησία. Όσοι όμως έτσι πιστεύουν ή μάλλον έτσι θέλουν να νομίζουν, ας ξέρουν ότι κάπου στην ευχή εις κεκοιμημένους αναφέρεται το εξής: «Ουκ εστίν άνθρωπος ος ζήσεται και ούχ αμαρτήσει». Μόνο ο Χριστός ήταν και είναι εκτός αμαρτίας.
Γι’ αυτό ας μην αυταπατώμεθα, αλλά να προσερχόμαστε στο μυστήριο της μετανοίας με τέτοια χαρά, σαν να κερδίζουμε ότι μεγάλο και τρανό που είναι όντως η σωτηρία μας και ο Παράδεισος για τον οποίο δεν αξίζει όσο όλος ο θησαυρός της γης.
