Η ανάμνηση του δια Κολλύβων Θαύματος του Αγίου Θεοδώρου (Το Σάββατο της πρώτης εβδομάδας των Νηστειών).
Όταν έγινε αυτοκράτορας ο Ιουλιανός ο Παραβάτης (361-363) θέλησε να επαναφέρει τη θρησκεία των ειδώλων. Στο σύντομο διάστημα της βασιλείας του ξανάρχισαν οι διώξεις κατά των Χριστιανών.
Ο Ιουλιανός, γνώριζε πολύ καλά τα ήθη των Χριστιανών και ότι αυτοί την πρώτη εβδομάδα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής τηρούν αυστηρή νηστεία. Θέλησε, λοιπόν, να τους μιάνει με ειδωλολατρικές θυσίες.
Έβαλε σ’ εφαρμογή ένα σατανικό σχέδιο και κάλεσε τον έπαρχο της Κωνσταντινούπολης για να τον βοηθήσει. Του ζήτησε να εξαφανίσει όλα τα τρόφιμα και να παραμείνουν μόνο εκείνα που θα ήταν ραντισμένα με το αίμα των θυσιών που έγιναν προς τιμή των ειδώλων (ειδωλόθυτα). Με αυτό το τρόπο οι Χριστιανοί ή θα αναγκάζονταν να αγοράσουν αυτά τα τρόφιμα ή θα πέθαιναν από την πείνα.
Ο έπαρχος έθεσε αμέσως σε εφαρμογή το σχέδιο του Ιουλιανού και αποσύρθηκαν από την αγορά της Κωνσταντινούπολης όλα τα τρόφιμα και παραμείναν μόνο τα ειδωλόθυτα. Προς στιγμή φάνηκε να νικά ο Ιουλιανός. Ο Θεός, όμως δεν εγκατέλειψε το λαό Του. Έστειλε το Μεγαλομάρτυρά Του Θεόδωρο τον Τήρωνα (μαρτύρησε στις 17 Φεβρουαρίου 306/07), για να προστατεύσει τους πιστούς.
Ο Άγιος εμφανίστηκε στον Πατριάρχη Ευδόξιο (360-369) και του απεκάλυψε το σχέδιο του Ιουλιανού με τα εξής λόγια: «Σήκω γρήγορα, Πατριάρχη, συγκέντρωσε το Χριστεπώνυμο πλήρωμα και διαφύλαξε το από τον μολυσμό των ειδώλων, δίνοντάς του τη συμβουλή να μην αγοράσει κανείς από τα τρόφιμα που υπάρχουν στην αγορά».
Ο Πατριάρχης απορώντας είπε προς τον Μεγαλομάρτυρα: «Πώς είναι δυνατόν, Κύριέ μου, να γίνει αυτό; Διότι οι μεν πλούσιοι μπορεί να το εφαρμόσουν, γιατί έχουν τρόφιμα στις αποθήκες τους, οι φτωχοί όμως, οι οποίοι δεν θα έχουν ούτε μιας μέρας τρόφιμα, τι θα κάνετε μπροστά σ’ αυτή την ανάγκη;».
Ο Άγιος του απάντησε: «Να τους προσφέρεις κόλλυβα, για να καλύψεις την ανάγκη τους».
Επειδή ο Πατριάρχης άκουγε για πρώτη φορά για τα κόλλυβα, τον ρώτησε με απορία: «Τι είναι αυτά τα κόλλυβα, δεν τα γνωρίζω». Ο μεγαλομάρτυρας τότε του αποκρίθηκε: « Είναι σιτάρι. Να το βράσεις και να το μοιράσεις στους Χριστιανούς».
Και για να φανερώσει ο Άγιος τον τόπο τιμής του, πρόσθεσε: « Γι’ αυτό το βρασμένο σιτάρι στα Ευχάϊτα συνηθίζουμε να το λέμε κόλλυβα. Κάνε, λοιπόν, έτσι και σώσε το ποίμνιο του Χριστού από το μιασμό».
Λέει ο Πατριάρχης προς τον Άγιο: «Ποιος είσαι εσύ Κύριε μου, που φροντίζεις με τόση αγάπη και ευσπλαχνία για τη σωτηρία μας; ».
Και ο Μεγαλομάρτυρας του αποκρίθηκε: «Εγώ είμαι ο Μάρτυρας του Χριστού Θεόδωρος ο Τήρων και με έστειλε για βοήθειά σας».
Με αυτά τα λόγια ο Άγιος εξαφανίστηκε. Ο Πατριάρχης τότε σηκώθηκε με θαυμασμό και συγκέντρωσε το λαό του Θεού και του απεκάλυψε την εμφάνιση και τη βοήθεια του Μεγαλομάρτυρος.
Συγχρόνως εφάρμοσε τη συμβουλή του Αγίου, έβρασε σιτάρι και το μοίρασε στο λαό και προστάτευσε έτσι το ποίμνιο του Χριστού.
Ξημέρωσε Σάββατο και στην αγορά της Κωνσταντινούπολης, αν και τελείωνε η εβδομάδα, κανένας Χριστιανός δεν πήγε. Χάρη στην εμφάνιση του Αγίου το σατανικό σχέδιο του Ιουλιανού απέτυχε οικτρά, γιατί κανένας Χριστιανός δεν αγόρασε από τα ειδωλόθυτα.
Γι’ αυτό και οι Χριστιανοί ύμνησαν και δοξολόγησαν το Θεό και το Μεγαλομάρτυρά του Θεόδωρο και για χάρη του καθιέρωσαν λαμπρή εορτή.
Έτσι καθιερώθηκε, από τα μέσα περίπου του τετάρτου αιώνα, το πρώτο Σάββατο των Νηστειών της Μεγάλης Τεσσαρακοστής η Εκκλησία μας να τιμά το θαύμα δια κολλύβων του Αγίου Θεοδώρου του Τήρωνος.
Συγγραφή: Αναστάσιος Νικολάου, φιλόλογος.
Επιμέλεια: Ρένος Κωνσταντίνου, θεολόγος.
Πηγή: «Οι Άγιοι Μεγαλομάρτυρες Θεόδωρος Στρατηλάτης και ο Θεόδωρος ο Τήρων»,
Συγγραφέας: Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Μαραγκός (Ηγούμενος Ιεράς Μονής Αροανίας Καλαβρύτων).